Wageningen University & Research werkt aan een routeplan om de opbrengst van landbouwgewassen in de toekomst aanzienlijk te vergroten. Dit gebeurt in het EU-project CropBooster-P. Uiteindelijk moet dit leiden tot een verdubbeling van de wereldwijde voedselproductie. Die is nodig om de nog steeds groeiende wereldbevolking te kunnen blijven voeden én de effecten van klimaatverandering te verlichten.
Experts wijzen er al langer op dat het theoretisch goed mogelijk is om in 2050 tien miljard mensen van voedsel te voorzien. Daarvoor moet er echter een aantal zaken veranderen, zoals aanpassing van ons huidige eetpatroon (minder vlees, meer plantaardig), terugdringen van voedselverspilling, de introductie van nieuwe voedselproductiemethoden zoals permacultuur en agroforestry, en last but not least de ontwikkeling van nieuwe landbouwgewassen met een zo hoog mogelijke voedingswaarde en kwaliteit – gewassen die tegelijkertijd zuinig omspringen met water en bodemmineralen.
Volgens René Klein Lankhorst, programmaontwikkelaar van Wageningen University & Research en coördinator van het CropBooster-P-project, is op termijn in de landbouwproductie een opbrengststijging van 70% tot wel 100% nodig. ‘Dat is een forse opgave, zeker omdat we het moeten doen met het landbouwareaal dat nu al in gebruik is’, zegt Klein Lankhorst. ‘Het kappen van regenwouden voor extra landbouwgrond is geen optie, omdat het ecosysteem van de wereld dan wordt vernietigd.’
Van fossiele naar biobased grondstoffen
Dat is nog niet eens het hele verhaal, want de klimaatverandering leidt ertoe dat de wereld van fossiele grondstoffen moet overgaan op biobased grondstoffen. Daarvoor is nog eens 30% extra landbouwproductie nodig, aldus Klein Lankhorst. ‘Niet iedereen realiseert zich dat we straks enorme hoeveelheden biomassa nodig hebben om industrieën te voorzien van alternatieve grondstoffen. Dat is echt een enorme opgave. Vandaar dat achttien Europese partners nu op verzoek van de EU gaan werken aan een routeplan voor de ontwikkeling van deze nieuwe gewassen. Dit gebeurt onder leiding van Wageningen University & Research.’
Klein Lankhorst twijfelt overigens niet aan de technische haalbaarheid van het project. Sterker: hij is ervan overtuigd dat het mogelijk is om al in 2050 de opbrengsten van de Europese landbouw verdubbeld te hebben. ‘De huidige landbouwgewassen zetten een verbazingwekkend laag percentage zonlicht om in biomassa van de plant: zo'n 0,5 tot 1%. Slagen we erin dit percentage naar 1 tot 2% te verdubbelen, dan zijn we er al’, zegt hij. ‘Het is wetenschappelijk bewezen dat het kán. Maar het gaat niet alleen om fotosynthese; de verbeterde gewassen zullen zeer zuinig moeten omgaan met water en met mineralen zoals stikstof en fosfor. En uiteraard mag een verhoogde opbrengst niet ten koste gaan van kwaliteit en voedingswaarde. Er zal dus een heleboel aanvullende onderzoek nodig zijn om dit voor elkaar te krijgen’, aldus de wetenschapper.
Samen met maatschappelijke partners
CropBooster-P heeft als doel de weg vrij te maken voor lange-termijnonderzoek naar alle bestaande en toekomstige mogelijkheden om gewasopbrengst te verhogen. Omdat het ‘genetisch sleutelen’ aan plantgewassen maatschappelijk echter niet onomstreden is, wordt er gezocht naar een zo breed mogelijk draagvlak. Klein Lankhorst: ‘Een aantal maatschappelijke partijen verzet zich tegen het gebruik van moderne technologie in de plantenveredeling. Waarschijnlijk komt dit deels doordat mensen zich niet gehoord voelen in hun bezwaren en twijfels rondom technologische ontwikkelingen. CropBooster-P zal daarom vanaf dag één de samenleving betrekken bij het opstellen van het routeplan om onze gewassen toekomstbestendig te maken. We gaan dit doen door een groot aantal workshops te organiseren waarin we samen met consumenten, industrie en boeren de uitdagingen gaan bespreken waarvoor de huidige landbouw staat.’
Nieuwe marktkansen
NPM Capital-participatie HAK richt zich succesvol op de promotie van plantaardige eiwitten. Als marktleider in vers verwerkte groenten en peulvruchten wil HAK consumenten helpen meer groenten en peulvruchten te eten als alternatief voor (dagelijks) vlees. Marketing- en Innovatiedirecteur Nicole Freid: ‘Dit betekent dat wij lekkere en gemakkelijke producten maken op basis van groenten en peulvruchten, die voor de consument een positieve impact hebben op de gezondheid met een zo minimaal mogelijke negatieve impact op de planeet.’ Vanuit deze strategie sloot HAK zich twee jaar geleden aan bij de Green Protein Alliance, een samenwerkingsverband van koplopers in de voedingsbranche met de ambitie om de consumptie van ‘groene’, gezonde en duurzame proteïneproducten te verhogen. Dat is niet alleen beter voor mens en milieu, maar levert ook nieuwe marktkansen op, aldus de GPA-leden. Het initiatief krijgt steun van de overheid en experts in voeding, gezondheid en milieu.
Lees ook: ‘Nederland helpt de wereld van morgen te voeden’
