Hoe wonen we in de toekomst? NPM-participatie en projectontwikkelaar Blauwhoed bracht de ontwikkeling van de Nederlandse woningmarkt van de afgelopen eeuwen in kaart. Daaruit blijkt niet alleen dat perioden van hoogconjunctuur worden gevolgd door neergang, maar ook dat de woningmarkt zich steeds heeft aangepast aan politieke en sociale ontwikkelingen. Volgens Blauwhoed zullen zes belangrijke drivers de woningmarkt van morgen gaan bepalen. De invloed én de gevolgen ervan spelen op verschillende schaalniveaus: van het huis en de buurt waar we in wonen tot mondiale schaal.
- Demografische ontwikkelingen. Nederland vergrijst: er komen steeds meer mensen die gemiddeld genomen ouder worden dan voorheen. De vraag is hoe die straks gaan wonen: in ‘nieuwe hofjes’ waar nabuurschap en (mantel-)zorg gemeengoed zijn? Of voor een deel van het jaar in het buitenland, op de boot of in de camper, en voor een deel in Nederland, al dan niet nabij de (klein-)kinderen? Een andere demografische trend die van invloed is op de woningmarkt is het almaar toenemende aantal eenpersoonshuishoudens. Dat zou kunnen betekenen dat wonen in een appartement in de stad de dominante woonvorm gaat worden.
- Economie. Anno 2016 is er sprake van een weergaloos herstel van de woningmarkt onder invloed van de lage rente en het toegenomen consumentenvertrouwen. Maar wat als we te maken krijgen met economische tegenwind? Ontstaat er dan een grote vraag naar goedkoop te produceren standaardwoningen, al dan niet 3D-geprint? Worden onze woningen straks gefinancierd met crowdfunding? En wat betekent de deeleconomie voor onze buurten, wijken en steden?
- Sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen. De overheid vraagt Nederlanders in toenemende mate te participeren in (vrijwilligers-)werk, zorg en de eigen buurt. Dat we dat zelf ook graag willen en doen blijkt uit de diverse buurtinitiatieven en het geloof in ‘bottom-up’ gedragen ontwikkelingen. De vraag is wat er gebeurt als dit soort nu nog kleinschalige experimenten uitgroeien tot een mainstream ontwikkeling en welke invloed dat krijgt op onze steden- en woningbouw.
- Technologie. Technologische ontwikkelingen gaan sneller dan ooit, en veel van deze toepassingen zullen ook in onze woonomgeving gebruikt worden, stelt Blauwhoed. Hoe en waarvan onze huizen gemaakt worden zal veranderen: gaan we van bakstenen en cement naar assemblage van bouwsystemen en 3D-printen van huizen? En wat zullen de ontwikkelingen op het gebied van domotica, het Internet of Things en de e-health met onze huizen doen? Krijgen we straks ‘smart homes’ die met de bewoner meedenken en deze voor een groot deel ontzorgen?
- Ecologie. Wordt onder druk van de klimaatverandering en de uitputting van grondstoffen ‘circulariteit’ – eeuwigdurend hergebruik van materialen – dé opgave van de toekomst? Volgens Blauwhoed een interessante opgave voor onze stedenbouw, die verder reikt dan de puur technische component. Want meer duurzame steden zullen ook meer flexibiliteit van het vastgoed vragen en ruimte voor lokale productie van voedsel en energie.
- (geo-)Politieke ontwikkelingen. In een wereld waarin mondiale spanningen toenemen en informatie altijd en overal vrijwel direct beschikbaar is, neemt de behoefte aan veiligheid en geborgenheid toe. Dat zou kunnen leiden tot een trend van (al dan niet gated) community-vorming, met buurt-alert whatsapp-groepen en (particuliere) beveiliging van woningen en wijken. En dan is er nog de vraag wat de invloed zal zijn van een meer directe democratie op het woningmarktbeleid. Wonen rijk en arm straks nog gemengd of vooral toch náást elkaar?
Lees hier ook meer over wonen en werken in de toekomst volgens Blauwhoed.
